Life Coaching - Σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική, η απόδοση του όρου είναι «Η Συμβουλευτική για Προσωπική και Επαγγελματική Ανάπτυξη και Εξέλιξη». (Life Coaching: Life = Ζωή & Coach = Προπονητική).

Το Life Coaching είναι ένας τρόπος, μια μέθοδος, ένα εργαλείο που βοηθά τους ανθρώπους:
  • να καθορίσουν τις προτεραιότητες στη ζωή τους,
  • να έχουν ισορροπία στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή,
  • να κατανοήσουν τις δυνατότητές αλλά και τις αδυναμίες τους,
  • να εντοπίσουν και να επιλύσουν προβλήματα στη ζωή τους,
  • να βρουν υγιείς τρόπους για να επιτύχουν στους στόχους τους,
  • να καθορίσουν και να ισχυροποιήσουν τις αξίες τους για την ζωή,
  • να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν ένα πλάνο ενεργειών που θα τους οδηγήσει στα στοχευόμενα αποτελέσματα,
  • να παραμένουν σταθεροί στις αποφάσεις τους,
  • να αναγνωρίζουν τις επιτυχίες τους,
  • να λειτουργούν με καθαρή σκέψη. (Πηγή: Ε.Κ.Π.Α.)

Η επιτυχία, αποτελεί μια πολυσύνθετη έννοια η οποία σε δύσκολες περιόδους - όπως η  τωρινή - δεν είναι εύκολο να οριστεί, εφόσον αποτελεί απόρροια  πολλών και διαφορετικών παραγόντων. Η επιδίωξη  ευδαιμονίας και η επιλογή δρόμου αναζήτησης αποτελεί κύριο κεφάλαιο της Φιλοσοφίας Ζωής των ανθρώπων και συνοδεύεται από:
  • Αντιλήψεις για τη ζωή και την κοινωνία του Ανθρώπου.
  • Επιλογή τρόπου ζωής και συμπεριφοράς προς το συνάνθρωπο.
  • Αποδοχή σκοπών ζωής και κανόνων δράσης.

Ποιότητα Ζωής. Συναισθήματα & Συμπεριφορά: Ποιος ορίζει ποιον; Η αντίληψη του εαυτού, ορίζεται από τις προσωπικές ιδέες, τα συναισθήματα, τις γνώσεις, τις δεξιότητες, τις ικανότητες, την εμφάνιση και την κοινωνική αποδοχή, ένα σύνθετο και δυναμικό σύστημα πεποιθήσεων, με την κάθε πεποίθηση να έχει την αντίστοιχη και ξεχωριστή αξία! Λειτουργούμε και πράττουμε ανάλογα με αυτά που πιστεύουμε για τον εαυτό μας, και έχουμε την ανάγκη να αισθανόμαστε ότι είμαστε συνεπής και δεν λειτουργούμε τυχαία, προσπαθούμε να φέρουμε σε αρμονία τη συμπεριφορά με τις ιδέες και την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό.

Ο Αριστοτέλης, μίλησε για τη σοφία, η οποία οδηγεί τον άνθρωπο στην ευτυχία, που αποτελεί και τον κύριο στόχο της ζωής του ανθρώπου, μια έννοια που νοηματοδοτεί την ελεύθερη βούληση, τη δυνατότητα δηλαδή του ανθρώπου να επιλέγει το σωστό, προκειμένου να κάνει πιο σαφές και πιο αισθητή τη διαπίστωσή του για τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην ποιότητα των ενεργειών του ανθρώπου και τις καλές ή κακές συνήθειες, που με τη σειρά τους οδηγούν ή όχι στις ηθικές αρετές, απαριθμεί αντιθετικά τόσο ηθικές ιδιότητες όσο και καταστάσεις του θυμικού, συναισθηματικές εκδηλώσεις. Η βασική διαπίστωση είναι ότι στις διάφορες εκφάνσεις της καθημερινής ζωής («ἐν τοῖς συναλλάγμασι τοῖς πρὸς τοὺς ἀνθρώπους») αποκτούμε ή όχι ηθικές αρετές, ανάλογα με τη στάση μας, με τη συμπεριφορά μας και τις πράξεις μας. Συγκεκριμένα άλλοι γίνονται δίκαιοι και άλλοι άδικοι ανάλογα με την ποιότητα της συμπεριφοράς που επιδεικνύουν στην καθημερινή τους ζωή και δραστηριότητα («γινόμεθα οἳ μὲν δίκαιοι οἳ δὲ ἄδικοι»), ενώ σε όσα προξενούν φόβο («τὰ ἐν δεινοῖς») άλλοι συνηθίζουν να φοβούνται («ἐθιζόμενοι φοβεῖσθαι») και γι’ αυτό γίνονται δειλοί, ενώ αυτοί που δείχνουν θάρρος («ἐθιζόμενοι θαρρεῖν») γίνονται γενναίοι. Το ίδιο συμβαίνει και με τις επιθυμίες, δηλαδή άλλοι συνηθίζουν να τις αντιμετωπίζουν συγκρατημένα και γίνονται εγκρατείς, ενώ άλλοι υποκύπτουν σ' αυτές και γίνονται ακόλαστοι, όσον αφορά τα γεγονότα που προξενούν οργή άλλοι τα αντιμετωπίζουν ήρεμα και γίνονται πράοι, ενώ άλλοι με βίαιο τρόπο και γίνονται αχαλίνωτοι.

Όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια διαπιστώνουμε τη χειροτέρευση της ποιότητας ζωής, η μείωση/συρρίκνωση εισοδήματος, η υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, η ερημοποίηση, η μόλυνση της ατμόσφαιρας και η απουσία ελεύθερων χώρων είναι μερικά από τα προβλήματα που παρατηρούνται, ειδικά στα αστικά μεγάλα κέντρα. Και ενώ φαντάζει παράδοξο, εφόσον η τεχνολογία έχει προχωρήσει τόσο πολύ και θα έπρεπε να έχει επιλύσει αυτά τα προβλήματα, τελικά φαίνεται πως και αυτή διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην κατάσταση που βιώνουμε. Ο άνθρωπος δέχεται ένα σύνολο ερεθισμάτων και από αυτά επιλέγει και πράγματι αντιλαμβάνεται ό,τι θέλει, ό,τι επιθυμεί, ό,τι νομίζει ότι δίνει απάντηση στα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες του.

Είμαστε τόσο συνηθισμένοι να «ακούμε» το μυαλό μας και τα παράγωγά του, τις σκέψεις, συναισθήματα, αναμνήσεις, εικόνες που είτε μας κρατούν στο παρελθόν (τι έγινε; Πώς; Γιατί; κλπ) είτε μας προβάλουν το μέλλον (που πρέπει να ελέγξουμε, να οργανώσουμε, να αποτρέψουμε ή να επιτρέψουμε) που την περισσότερη ημέρα την περνάμε μέσα στον κόσμο του μυαλού μας σε μία αυτόματη και ατελείωτη εναλλαγή σκέψεων, σχολίων, φόβων και επιθυμιών ενώ την ίδια στιγμή το σώμα μας εκτελεί μηχανικά κινήσεις. Έτσι, ζώντας μέσα σε αυτόν τον εσωτερικό «θόρυβο» φτάνουμε στον προορισμό μας χωρίς να συνειδητοποιήσουμε πώς το κάναμε και χωρίς να έχουμε προσέξει τη διαδρομή, χάνουμε πράγματα γιατί δεν ήμασταν «εκεί» όταν τα τοποθετούσαμε, ξεχνάμε σημαντικές πληροφορίες και καμιά φορά τραυματιζόμαστε ή τραυματίζουμε άλλους. Με δυο λόγια: είμαστε «απόντες».

Σε τι βαθμό καθορίζουμε οι ίδιοι τις ζωές μας;

  • Πόσο εξαρτάται η ζωή μας από εμάς και πόσο από τις «εξωτερικές συνθήκες»;
  • «εξωτερικές συνθήκες», είναι αυτές που μας διαμορφώνουν ή εμείς που τις διαμορφώνουμε; 

Ένα από τα αγαπημένα χόμπι του ανθρώπου είναι η μετάθεση των ευθυνών. Όταν κάτι πάει στραβά αμέσως αρχίζουμε τη γκρίνια και τη μίρλα και τις δικαιολογίες και τα: "δε φταίω εγώ, δεν ήξερα τίποτα, φταίει ο άλλος" και όλες αυτές τις μικρότητες. Τα ρίχνουμε στη "κακούργα την κοινωνία", στο κράτος, στο σύστημα, στον καπιταλισμό, στον σοσιαλισμό, ….. και δεν ξέρω εγώ που αλλού, παντού, εκτός από εμάς τους ίδιους.

Μπορεί να αντιτεινόμαστε: Μα και το σχολείο; Η οικογένεια; Τα ΜΜΕ; Η κοινωνία; Δεν επηρεάζουν άμεσα τις επιλογές που κάνουμε; Η απάντηση είναι: Φυσικά και τις επηρεάζουν! Όμως η τελική απόφαση ανήκει σε εμάς και μόνο σε εμάς!!!  Η προσωπική ευθύνη, αυτή που τόσο πολύ τείνουμε να ξεχνούμε στις μέρες μας και την υποβαθμίζουμε.

Η αλήθεια είναι ότι όταν δεν μετράς, δεν ποσοτικοποιείς, δεν αξιολογείς, δεν προβάλεις στον χρόνο τις τάσεις, της εξέλιξης των μεγεθών, δεν μπορείς να συλλάβεις τις διαστάσεις κανενός προβλήματος και άρα είναι σχεδόν αδύνατο να το λύσεις (το πιθανότερο είναι να μην αντιληφθείς καν, ότι υπάρχει πρόβλημα). Όταν λοιπόν δεν μετράς, δεν μπορείς να θέσεις και στόχους, και όταν δεν θέτεις στόχους, οδηγείσαι λοιπόν σε μια κατάσταση παντελούς έλλειψης ανάληψης προσωπικής ευθύνης, άρα κανείς δεν είναι υπεύθυνος για να λογοδοτήσει και να αμειφθεί ή να τιμωρηθεί ανάλογα με τα αποτελέσματα του. Κανένα σύστημα δεν δουλεύει από μόνο του. Δεν μπορεί να υπάρξει κανενός είδους αποτελεσματικότητας χωρίς προσωπική ευθύνη. Μετριάζοντας τις όποιες δυσμενείς επιπτώσεις των εξωτερικών παραγόντων, το ερώτημα είναι: σε τι βαθμό μπορούμε να κατευθύνουμε και να ελέγξουμε εμείς τη διαδικασία της υλοποίησης προγράμματος επίτευξης στόχου; Άνθρωποι με φιλοδοξίες, με διάθεση για πρόοδο και προκοπή, άνθρωποι που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, κυρίως όμως άνθρωποι με ευθύνη, ευθύνη προσωπική, δουλεύουν και παράγουν αποτελέσματα. Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει ποιοτική ομοιότητα ανάμεσα στη συμπεριφορά και το αποτέλεσμα.

Η ορθή γνώση οδηγεί σε ορθή πράξη. Σε έναν διάλογο, όταν απορρίπτονται οι ανεπαρκείς γνώμες για ένα ζήτημα, η διατύπωση μιας νέας γνώμης οπωσδήποτε βελτιώνει το προηγούμενο αδιέξοδο και μας φέρνει όλο και πιο κοντά στην αλήθεια διαμέσου της συνειδητοποίησης. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε βρεθεί στην θέση αυτή είτε ως μαθητές σε μια σχολική αίθουσα, είτε ως συνεδριάζοντες σε κάποιο meeting, Ο Σωκράτης, χάρη στην πρακτική της μαιευτικής μεθόδου, μας δείχνει ότι για να επιτευχθεί τόσο η γνώση αυτού που αγνοούμε όσο και για να γίνει ξεκάθαρο αυτό που μας ζητούν να πετύχουμε, είναι απαραίτητο να διατυπώσουμε ερωτήσεις, ακόμα και για το πιο απλό ζήτημα, όταν έχουμε αμφιβολίες για αυτό. Ο στόχος, πέρα από την αναμενόμενη συνεννόηση, είναι να ορίσουμε τόσο την απορία μας όσο και το ζήτημα ή το πράγμα στο οποίο αναφερόμαστε, ώστε να γνωρίζουμε για τι μιλάμε και για να αποφεύγονται οι παρανοήσεις, ο καθένας μπορεί να εκμαιεύει μέσω ερωτήσεων τις κατάλληλες απαντήσεις με σκοπό την επίτευξη της γνώσης. Αυτό που πρέπει να επιδιώκουμε να εντοπίσουμε, κατά τον Σωκράτη, όταν πραγματευόμαστε τέτοια ζητήματα είναι όχι τι εννοεί ο καθένας, για παράδειγμα με τις έννοιες «δικαιοσύνη» και «ομορφιά», αλλά ποιο είναι το γενικό (καθολικό) πρότυπο της δικαιοσύνης και της ομορφιάς αντίστοιχα. Η αέναη αναζήτηση των ορισμών των πραγμάτων και των στάσεων ζωής, σε συνδυασμό με την ομολογία της άγνοιας, έχει ως στόχο να εμφυσήσει τη σωφροσύνη.

Με λίγα λόγια, η μαιευτική, δεν είναι μια επιστήμη της αρετής αλλά σκοπό έχει να μας δείξει πώς να ελέγχουμε αυτά που θεωρούμε αυτονόητα, έτσι ώστε να αποφεύγουμε τις παγίδες των έτοιμων μοντέλων ζωής που, χωρίς προσωπική επεξεργασία, είναι πιθανόν να μας οδηγούν στη δυστυχία. Ο διάλογος σε καμιά περίπτωση δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά πρέπει να είναι μέθοδος ανακάλυψης αληθειών που θα καθοδηγήσουν τη σκέψη και τη συμπεριφορά μας.

Όλη η ουσία μας, σε προσωπικό ή και σε εταιρικό επίπεδο στηρίζεται στις αρχές, αξίες και το όραμά μας, τα οποία κυβερνούν την ζωή, την σκέψη, τις πράξεις μας, …

  • οι σκέψεις και λέξεις δημιουργούν κόσμους 
  • δημιουργούμε τον κόσμο στον οποίο δίνουμε σημασία

Η Ενσυνειδητότητα (mindfulness) είναι η συνειδητή επικέντρωση της προσοχής στην ύπαρξή μας στο «εδώ και τώρα» με κατανόηση και αποδοχή. Είναι το να είμαι «παρών» στη ζωή μου λεπτό προς λεπτό χωρίς να χρειάζεται να κάνω κάτι διαφορετικό αλλά παρατηρώντας: πώς είναι το να οδηγώ σήμερα; να συζητώ με ένα συνάδελφο; να ακούω πραγματικά αυτό που έχει να μου πει ένας φίλος μία φίλη; τι ακριβώς βιώνω; Τι αισθάνομαι, πως και για τι; …..;

Η αυτοέρευνα, η αυτογνωσία, αποτελούν απαράβατο όρο, για το πρώτο βήμα. ….. «υπάρχουν δύο είδη γνώσης, η σκοτεινή, που την αποκτούμε με τις αισθήσεις, και η γνήσια, που όργανό της έχει το νου», Δημόκριτος. Όταν κάποτε ρώτησαν τον Ηράκλειτο πώς γνωρίζει όσα γνωρίζει απάντησε: «ερεύνησα τον εαυτό μου».

Ποιο είναι όμως το ειδικότερο νόημα του «Γνώθι σαυτόν»; Να ερευνήσεις όχι την αρχή και το σκοπό της ανθρώπινης ύπαρξης γενικά, αλλά τις δικές μου δυνατότητες, τα δικά μου όρια, τα δικά μου «δέοντα» και χρέη: τι μπορείς, τι πρέπει να μπορείς και να πράττεις. Όσο δύσκολη, όμως είναι η προσπάθεια αυτογνωσίας, τόσο είναι απαραίτητη, επειδή ακριβώς δείχνει τους περιορισμούς και τη μπόρεση του ανθρώπου, και τη σύνεσή του να πράξει σύμφωνα με αυτά. Ο coach διευκολύνει και κινητοποιεί τον coachee
  • να ξεκαθαρίσει τους στόχους του
  • να τους πετύχει λύνοντας εσωτερικά (ψυχικών) και εξωτερικά (πρακτικά) εμπόδια.
  • και τους ενδυναμώνει να συνεχίζουν   
επιτυγχάνει διότι: 
  1. ξεδιπλώνει, σκάβει και ανακαλύπτει τα πραγματικά θέλω και μπορώ του και
  2. τον υποστηρίζει να ανακαλύψει ο ίδιος τις καλύτερες λύσεις για τον εαυτό του.

Αποτυχία, Επιτυχία.
  • Αποτυχία: κάθε αστοχία έχει ένα ΓΙΑΤΙ;  Φρήντριχ Νίτσε: Αυτοί που έχουν ένα «γιατί» για να ζουν, μπορούν να αντέξουν σχεδόν οποιοδήποτε «πώς».
  • Η επιτυχία τροφοδοτεί αδιάκοπα την ανθρώπινη ύπαρξη και μόνο όταν καταστεί πραγματικότητα το άτομο αισθάνεται γαλήνιο και βέβαιο για τον εαυτό του, ικανό να αντικρύσει τους άλλους ανθρώπους γύρω του κατάματα. Αντιθέτως η αποτυχία δημιουργεί έναν ψυχισμό ευάλωτο και εύθραυστο, ζηλόφθονο και απαισιόδοξο. Το δίπολο επιτυχίας – αποτυχίας είναι αυτό που κυριαρχούσε και κυριαρχεί στη ζωή του ανθρώπου. Η επιτυχία αποτελεί το πάγιο αίτημα και η αποτυχία ίσως έναν από τους μεγαλύτερους φόβους.  Αριστοτέλης «…. κάθε τέχνη και κάθε μέθοδος, όπως και κάθε πράξη, κατόπιν σκέψεως, φαίνεται ότι αποβλέπει σε κάποιο αγαθό … ». Ωστόσο, κάθε αγαθό που επιδιώκεται στη ζωή κάθε ανθρώπου αποτελεί απλώς ένα ενδιάμεσο στάδιο για την επίτευξη του Ύψιστου Αγαθού, της Ευδαιμονίας.

Αν θέλω μπορώ, και αν μπορώ προχωρώ, βρίσκω αυτό που θέλω, προχωράω στη ζωή με όνειρα και στόχους. Η συνείδηση για το Σωκράτη και η αριστεία για τον Αριστοτέλη είναι μυς που χρειάζεται να εξασκείται καθημερινά, η ισορροπία και το μέτρο εξασφαλίζουν την ευτυχία και την αρμονία. Ο σκοπός του σύγχρονου Coaching δεν είναι μόνο η γνώση αλλά κυρίως η ενίσχυση και παράλληλα διευκόλυνση της καθημερινής εξάσκησης.

για  να ζήσουμε μια ζωή με νόημα, μια ζωή που να μας αξίζει! 

Με Εκτίμηση,

Αλέξανδρος Λιάνης 
        
30 και πλέον χρόνια Εξωστρεφούς Εμπειρίας, Σχέσεις, Συνεργασίες, Φιλίες, Αστοχίες και Επιτυχίες. 

Coaching, ειδικεύσεις Ctrl Click