Genogram/Family Diagram. Την μέθοδο του γενεογράμματος διαμόρφωσαν αρχικά οι McGoldrick και Gerson (1985), στηριζόμενες στη θεωρία του Bowen.

•       Το γενεόγραμμα αποτελεί το κύριο εργαλείο με το οποίο συγκεντρώνονται οι πληροφορίες για την τωρινή κατάσταση και για σημαντικά γεγονότα της πυρηνικής οικογένειας και των προηγούμενων γενεών,

•       η απεικόνιση του γενεογράμματος γίνεται με την χρήση γραμμών και γεωμετρικών σχημάτων, όπου οι γυναίκες συμβολίζονται με κύκλο και οι άνδρες με τετράγωνα,

•       μετά την χαρτογράφηση του γενεογράμματος, ακολουθεί η καταγραφή των πληροφοριών,

•       το γενεόγραμμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διαφορετικές περιόδους μιας ψυχοθεραπείας, αλλά κατασκευάζεται στην πρώτη συνεδρία και στην πορεία της θεραπείας προστίθενται νέες πληροφορίες.

Ερμηνεία γενεογράμματος - Οι McGoldrick και Gerson (1985) αναφέρουν ότι οι ερμηνείες που κάνει ο θεραπευτής στο γενεόγραμμα συνδέονται με:

1. την οικογενειακή δομή,
2. το πόσο καλά προσαρμοσμένη είναι η οικογένεια στο στάδιο στο οποίο βρίσκεται,
3. τα επαναλαμβανόμενα πρότυπα σχέσεων στις διαδοχικές γενιές,
4. τα συμβάντα ζωής σε σχέση με την λειτουργικότητα της οικογένειας,
5. τα πρότυπα σχέσεων και τα τρίγωνα,
6. και τα στοιχεία που αφορούν την ισορροπία της οικογένειας.

Οικογενειακή δομή – η απλή εξέταση της δομής των σχέσεων, των προσωπικών ρόλων, των αδελφικών σχηματισμών και των ασυνήθιστων οικογενειακών καταστάσεων, μπορεί να μας δώσει πολλά στοιχεία όπως:

•       η σειρά γέννησης,

•       οι δυσκολίες στο γάμο,

•       το φύλο των παιδιών,

•       ασυνήθιστοι οικογενειακοί σχηματισμοί,

και άλλοι παράγοντες για την κατανόηση των οικογενειακών σχηματισμών βοηθούν, όπως:

• η διαφορά ηλικίας ανάμεσα στα αδέλφια,
• η χρονική στιγμή γέννησης κάθε παιδιού,
• τα χαρακτηριστικά που επηρεάζονται και από τις προσδοκίες των γονιών του,
• ο «προγραμματισμός» της οικογένειας για το κάθε παιδί,
• οι στάσεις και οι προκαταλήψεις των γονιών όσον αφορά τις διαφορές του φύλου,
• το όνομα που δίνουν στο κάθε παιδί και ο λόγος που το επιλέγουν
• και πολλά άλλα.

Χρονική σύνδεση του κύκλου ζωής - Οι ηλικίες και οι ημερομηνίες σε ένα γενεόγραμμα αποτελούν μια σειρά οροσήμων και ανάλογων μεταβατικών φάσεων ή σημαντικών στιγμών για την εξέλιξή της, όπως οι αποχωρισμοί από την οικογένεια, ο γάμος, η γέννηση των παιδιών, η ανατροφή τους, το ξεκίνημα της καριέρας, η συνταξιοδότηση κλπ.

Οι επαναλήψεις των προτύπων από γενιά σε γενιά - Οι οικογενειακές αλληλεπιδράσεις και σχέσεις τείνουν να είναι σε μεγάλο βαθμό αμοιβαίες, να ακολουθούν ορισμένο πρότυπο και να επαναλαμβάνονται., επισημαίνοντας τα μοτίβα επιτυχίας και αποτυχίας σε μια οικογένεια. Παράλληλα, συχνά συμβαίνει ένα πρόβλημα που παρουσιάζεται σε μία οικογένεια, να έχει εμφανιστεί και σε προηγούμενες γενιές.

Γεγονότα και οικογενειακή λειτουργία - Η εντόπιση κρίσιμων γεγονότων και αλλαγών στην οικογένεια επιτρέπει να κάνουμε συνδέσεις ανάμεσα σε φαινομενικές συμπτώσεις, να υπολογίσουμε τον αντίκτυπο τραυματικών αλλαγών και την ευπάθεια σε μελλοντικές εντάσεις και να προλάβουμε κακές αντιδράσεις σε σημαντικές επετείους.

Πρότυπα σχέσεων και τρίγωνα - Τα πρότυπα σχέσεων μέσα στην οικογένεια εμφανίζονται με διάφορους τύπους. Τα άτομα μπορεί να συνδέονται στενά, να κρατούν μεγάλη απόσταση ή να διατηρούν κάποια ενδιάμεση κατάσταση. Οι διάφοροι τύποι συμπεριφοράς των μελών μιας οικογένειας είναι είτε συμπληρωματικοί, είτε αμοιβαίοι.

Τρίγωνα στην οικογένεια - προκύπτουν όταν δύο άτομα σε καταστάσεις έντασης τείνουν να συμπαρασύρουν μέσα στο σύστημα ένα τρίτο, σταθεροποιώντας το σύστημα με το σχηματισμό ενός συνασπισμού όπου τα δύο συνάπτονται σε σχέση προς το τρίτο.

Ισορροπία της οικογένειας - Ο θεραπευτής αναζητά τα αντιθετικά στοιχεία τα οποία οδηγούν στην ισορροπία ή μη της οικογένειας.

Καταγραφή πληροφοριών - Οι επιμέρους πληροφορίες που συγκεντρώνονται με το γενεόγραμμα αφορούν τους ακόλουθους τομείς:

•       Δημογραφικά στοιχεία, όπως ηλικία, ημερομηνίες γέννησης και θανάτου, μορφωτικό και κοινωνικό επίπεδο των μελών της οικογένειας και τομείς εργασίας.

•       Λειτουργικές πληροφορίες, όπως από ιατρικές και συναισθηματικές συμπεριφορές ή τραυματικά γεγονότα.

•       Κρίσιμα οικογενειακά γεγονότα, όπως γάμοι, χωρισμοί, διαζύγια, μετακινήσεις, μεταναστεύσεις, προβλήματα αλκοολισμού και χρήση ουσιών, θάνατοι και αιτίες θανάτων.

Με την συλλογή των πληροφοριών, που προκύπτουν μέσα από την συζήτηση με την οικογένεια, διερευνώνται και οι επιπτώσεις των συμβάντων στα μέλη. Από τις πληροφορίες γίνονται οι συνδέσεις με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η οικογένεια

Απεικόνιση των σχέσεων - Σημαντικά στοιχεία στην κατασκευή του γενεογράμματος